Aσκίτης
Τί είναι o ασκίτης;
Ασκίτης είναι το υγρό που συσσωρεύεται στο χώρο μεταξύ των οργάνων της κοιλιάς και του κοιλιακού τοιχώματος.
Τί προκαλεί τη συλλογή υγρού στην κοιλιά;
Η πιο συχνή κατάσταση που προκαλεί συλλογή υγρού στην κοιλιά είναι η κίρρωση του ήπατος όπου το φυσιολογικό ηπατικό παρέγχυμα αντικαθίσταται από ουλώδη ιστό. Η κίρρωση προκαλείται κυρίως από χρόνιο αλκοολισμό, χρόνια ηπατίτιδα, λιπώδη διήθηση του ήπατος, άλλα χρόνια νοσήματα που εμπλέκουν το ήπαρ ή μπορεί να οφείλεται σε αίτια μη καθορισμένα (ιδιοπαθής κίρρωση). Σπανιότερα ευθύνονται τα λεγόμενα εξωηπατικά αίτια όπως η καρδιακή δυσλειτουργία, τα κακοήθη νεοπλάσματα, οι νεφρικές βλάβες (νεφρωσικό σύνδρομο) καθώς και λοιμώξεις όπως η φυματίωση.
Τί συμπτώματα προκαλεί ο ασκίτης;
Ο ασκίτης προκαλεί εκδηλώσεις και συμπτώματα όπως:
• Αύξηση του σωματικού βάρους,
• Διάταση της κοιλιάς,
• Δυσκολία στην αναπνοή,
• Πρόωρο αίσθημα κορεσμού,
Το ασκιτικό υγρό μπορεί να μολυνθεί προκαλώντας κοιλιακό άλγος, πυρετό, ενίοτε και σύγχυση. Εμφάνιση κάποιων από αυτά τα συμπτώματα επιβάλλει την άμεση εκτίμηση από γιατρό.
Χρειάζονται εξετάσεις;
Για να επιβεβαιωθεί ο ασκίτης διενεργείται συνηθέστερα υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία. Στη συνέχεια μικρή ποσότητα του υγρού αναρροφάται με βελόνα μέσω μιας σχετικά απλής διαδικασίας που ονομάζεται διαδερμική παρακέντηση, το δείγμα αποστέλλεται προς εργαστηριακό έλεγχο και λαμβάνονται συμπεράσματα σχετικά με την αιτιολογία του ασκίτη και την παρουσία ή όχι μικροβίων.
Πώς αντιμετωπίζεται ο ασκίτης;
Η αντιμετώπιση του ασκίτη εξαρτάται από το υποκείμενο αίτιο, τη βαρύτητα του υποκείμενου νοσήματος και τη γενική κατάσταση του ασθενή. Ειδικά σε ασθενή με κίρρωση, η αγωγή του πιθανότατα θα περιλαμβάνει
• Άναλο δίαιτα,
• Λήψη διουρητικών,
• Αποχή από το αλκοόλ,
• Αποφυγή λήψης μη στεροϊδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων,
• Καθημερινό έλεγχο του σωματικού βάρους.
Η αγωγή εξαρτάται από την αιτιολογία, τα συμπτώματα, την κλινική εικόνα καθώς και την ανταπόκριση στην αγωγή. Η έλλειψη ανταπόκρισης μπορεί να απαιτήσει τη διενέργεια:
• Εκκενωτικής παρακέντησης, αφαίρεσης δηλαδή μεγάλης ποσότητας του ασκιτικού υγρού με διαδερμική παρακέντηση,
• Εισαγωγής TIPS (διασφαγιτιδικής ενδοηπατικής πυλαιοσυστηματικής αναστόμωσης) όπου η σπλαχνική κυκλοφορία αίματος παρακάμπτει το ήπαρ, ελαττώνοντας τη συλλογή υγρού στην κοιλιά.
Σε κάθε περίπτωση η αγωγή και οι οδηγίες που θα δώσει ο γιατρός εξαρτώνται και από το υποκείμενο νόσημα. Σε αρκετές περιπτώσεις ενδέχεται ο ασθενής να πρέπει να εισαχθεί σε λίστα μεταμόσχευσης ήπατος.