Νόσος Crohn των ενηλίκων
Τί είναι η νόσος Crohn;
Η νόσος Crohn είναι μία διαταραχή που μπορεί να προκαλέσει διάρροια, κοιλιακό άλγος, διάταση της κοιλιάς, απώλεια βάρους και άλλα συμπτώματα που αφορούν στον πεπτικό σωλήνα από τη στοματική κοιλότητα έως και τον πρωκτό. Φυσιολογικά το ανοσολογικό σύστημα στρέφεται εναντίον των βλαβερών μικροοργανισμών και των κυττάρων που αναπτύσσουν καρκίνο. Κάποιες φορές η επίδραση ειδικών περιβαλλοντικών παραγόντων σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα, στρέφει το ανοσολογικό σύστημα ενάντια στα υγιή τους κύτταρα. Αυτό συμβαίνει και στη νόσο Crohn. Το ανοσολογικό σύστημα στρέφεται ενάντια στην επιφάνεια του πεπτικού σωλήνα προκαλώντας φλεγμονώδεις βλάβες που κυμαίνονται από μικρά επιφανειακά αφθώδη έλκη μέχρι εκτεταμένες διατοιχωματικές βλάβες που προκαλούν δυσαπορρόφηση, επώδυνες φλεγμονώδεις και ουλώδεις στενώσεις και αιμορραγίες. Τα συμπτώματα της νόσου Crohn υποχωρούν και επανέρχονται κατά καιρούς, όμως η ίδια η νόσος δεν θεραπεύεται. Ευτυχώς σήμερα υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές που ελέγχουν τη νόσο και τη διατηρούν σε ύφεση.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της νόσου Crohn;
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι η διάρροια, το κοιλιακό άλγος, η αδυναμία, η καταβολή, η απώλεια βάρους, ο πυρετός. Σε κάποιους ασθενείς εμφανίζονται επίσης στοματικές άφθες και άλλες εξωεντερικές εκδηλώσεις όπως δερματικές βλάβες, διαταραχές των αρθρώσεων, των επιπεφυκότων, του μεταβολισμού των οστών κ.ά.
Υπάρχει κάποια εξέταση για τη νόσο Crohn;
Υπάρχουν εξετάσεις που τεκμηριώνουν τη νόσο αλλά εξαρτώνται από την εντόπιση των βλαβών. Εάν η νόσος εντοπίζεται σε περιοχή ενδοσκοπικά προσεγγίσιμη, δηλαδή έως τη δεύτερη μοίρα του δωδεκαδακτύλου με το γαστροσκόπιο και έως τον τελικό ειλεό με το κολονοσκόπιο, τότε η διάγνωση μπορεί να τεθεί με εντόπιση των βλαβών και την εξέταση τους με βιοψία. Ανάλογα θα συμβεί και στην περίπτωση που υπάρχει διαθέσιμο εντεροσκόπιο το οποίο έχει πρόσβαση στο μεγαλύτερο τμήμα του λεπτού εντέρου. Σε κάθε άλλη περίπτωση η διάγνωση θα βασιστεί σε ευρήματα αξονικής τομογραφίας, αξονικής εντερογραφίας, μαγνητικής εντερογραφίας ή σε εξέταση του λεπτού εντέρου με ασύρματη κάψουλα.
Υπάρχει κάτι που μπορεί να πράξει ο ασθενής για να βελτιώσει τα συμπτώματα της νόσου;
Είτε η νόσος είναι σε έξαρση είτε είναι σε ύφεση, τα συμπτώματα και η πορεία της θα εξελιχθούν καλύτερα εάν ο ασθενής:
• Μειώσει τη λήψη τροφών που επιδεινώνουν τα συμπτώματα του. Δυστυχώς αρκετοί ασθενείς δεν ανέχονται τροφές πλούσιες σε ίνες όπως τα φρούτα και τα λαχανικά,
• Διακόψει το κάπνισμα. Έχει τεκμηριωθεί ότι το κάπνισμα αυξάνει τις υποτροπές της νόσου, επιδεινώνει τα συμπτώματα και αυξάνει την πιθανότητα ένας ασθενής που έχει υποβληθεί σε χειρουργείο για τη νόσο Crohn, να οδηγηθεί και πάλι στο χειρουργείο στο μέλλον.
• Αποφεύγει τη χρήση των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.
Πώς αντιμετωπίζεται η νόσος Crohn;
Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που περιορίζουν τα συμπτώματα της νόσου Crohn, αντιμετωπίζουν τις εξάρσεις της και διατηρούν την ύφεση της εφόσον αυτή επιτευχθεί. Τα φάρμακα αυτά λειτουργούν μειώνοντας τη φλεγμονή και αναστέλλοντας τους ανοσολογικούς μηχανισμούς που την προκαλούν. Κάποιες φορές χρησιμοποιούνται ακόμη και αντιβιοτικά. Δεν έχουν όλες οι θεραπείες την ίδια ανταπόκριση σε όλους τους ασθενείς και θεραπείες αποτελεσματικές σε κάποιον ασθενή μπορεί να μην φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα σε κάποιον άλλο.
Υπάρχει πιθανότητα χειρουργικής επέμβασης;
Η χειρουργική παρέμβαση απαιτείται εάν η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδίδει ή προκαλεί ανεπιθύμητες ενέργειες που δεν είναι ανεκτές. Επίσης χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση επιπλοκών της νόσου όπως στενώσεων του αυλού ή δημιουργίας αποστημάτων. Δυστυχώς τα χειρουργεία δεν θεραπεύουν τη νόσο αλλά αφαιρούν το τμήμα που πάσχει.
Μπορεί η νόσος Crohn να οδηγήσει σε καρκίνο;
Ναι, υπάρχει πιθανότητα η νόσος Crohn να οδηγήσει σε καρκίνο και το ρίσκο εξαρτάται από την ηλικία διάγνωσης, την έκταση της νόσου και κυρίως τη συμμετοχή του παχέος εντέρου. Η αυξημένη κλινική ευαισθησία που η νόσος συνεπάγεται, καθιστά έναν τέτοιο καρκίνο αντιμετωπίσιμο λόγω της έγκαιρης διάγνωσης του.
Πως θα είναι η ζωή μου εάν διαγνωσθώ με τη νόσο Crohn;
Συνήθως στα άτομα που διαγιγνώσκονται με νόσο Crohn απαιτείται χρόνια αγωγή η οποία πιθανόν να αναθεωρείται κατά διαστήματα. Με την κατάλληλη αγωγή όμως τα άτομα που πάσχουν από νόσο Crohn βιώνουν μία σχεδόν φυσιολογική ζωή.
Τί συμβαίνει κατά την εγκυμοσύνη ασθενούς πάσχουσας από τη νόσο Crohn;
Εάν δεν έχει υπάρξει κάποια επιπλοκή ή χειρουργική επέμβαση σχετική με τη νόσο που να αφορά στο έδαφος των μυών της πυέλου και στα γυναικολογικά όργανα, δεν μεταβάλλεται η γονιμότητα των ασθενών ούτε η διαδικασία του τοκετού. Θα είναι συνετό όμως στον προγραμματισμό εγκυμοσύνης να συμβουλεύεστε τον θεράποντα γιατρό σας ώστε να σας ενημερώνει τόσο για την ιδανική περίοδο σύλληψης και κυοφορίας σε σχέση με τη νόσο, όσο και για την πιθανή ανάγκη τροποποίησης της φαρμακευτικής σας αγωγής, η οποία κάποιες φορές μπορεί να είναι βλαπτική για το έμβρυο και το νεογνό.