Ηπατίτιδα Α
Τί είναι η ηπατίτιδα Α;
Η ηπατίτιδα Α είναι μία λοίμωξη του ήπατος οφειλόμενη σε ιό, τον ιό της ηπατίτιδας Α. Ο ιός εισβάλλει στο ανθρώπινο σώμα από την πεπτική οδό και προσβάλλει στη συνέχεια το ήπαρ. Αφού πολλαπλασιαστεί, στελέχη του αποβάλλονται από την πεπτική οδό μέσω των κοπράνων. Κακή υγιεινή ή ανεπαρκές πλύσιμο των χεριών μετά την αφόδευση μπορεί να διασπείρει τον ιό.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της ηπατίτιδας Α;
Στα παιδιά η ηπατίτιδα Α συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Στους ενήλικες εμφανίζεται με συμπτώματα παρόμοια με της γρίπης, τα οποία εμφανίζονται περίπου ένα μήνα μετά την εισβολή του ιού. Τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:
• Αδυναμία,
• Ναυτία ή έμετο,
• Ανορεξία,
• Πυρετό υψηλότερο από 38°C,
• Άλγος στο δεξί υποχόνδριο, στην περιοχή δηλαδή που βρίσκεται το ήπαρ.
Αργότερα εμφανίζονται και άλλες εκδηλώσεις, πιο ειδικές οι οποίες θέτουν την υποψία της νόσου και περιλαμβάνουν:
• Σκουρόχροα ούρα,
• Ανοιχτόχρωμα κόπρανα,
• Ίκτερο, κιτρίνισμα δηλαδή του δέρματος και κυρίως των επιπεφυκότων των οφθαλμών,
• Γενικευμένο κνησμό.
Πώς μεταδίδεται η ηπατίτιδα Α;
Όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, η ηπατίτιδα Α μεταδίδεται μέσω της πεπτικής οδού. Τα άτομα μπορεί να μολυνθούν από την ηπατίτιδα Α εάν καταναλώσουν τροφή ή υγρά τα οποία έχουν με κάποιο τρόπο προηγουμένως μολυνθεί. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί εάν έρθει σε επαφή με τα χέρια ενός ατόμου το οποίο στη συνέχεια θα καταναλώσει τροφή χωρίς προηγουμένως να πλυθεί.
Υπάρχει κάποια εξέταση για την ηπατίτιδα Α;
Ο έλεγχος και η διάκριση προηγούμενης ή ενεργού λοίμωξης από την ηπατίτιδα Α γίνεται με αιματολογικές εξετάσεις.
Πώς αντιμετωπίζεται η ηπατίτιδα Α;
Συνήθως η προσβολή από τον ιό της ηπατίτιδας Α περιορίζεται μόνη της και το άτομο αποκτάει τελικά ανοσία έναντι του ιού. Εάν το άτομο γνωρίζει ότι προσβλήθηκε από τον ιό, τότε είναι σκόπιμο να του χορηγηθεί εμβόλιο έναντι του ιού της ηπατίτιδας Α εντός δύο εβδομάδων από την προσβολή. Εάν όμως εμφανιστούν συμπτώματα και ο ασθενής διαπιστώσει ότι οφείλονται σε οξεία ηπατίτιδα Α θα πρέπει:
• Να αναπαυθεί και να μην επιστρέψει στο σχολείο ή στην εργασία του προτού αναρρώσει και υποχωρήσει ο ίκτερος πλήρως,
• Να αποφύγει την κατανάλωση αλκοόλ,
• Να αποφύγει τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού καθώς και τη λήψη παραφαρμακευτικών προιόντων που μπορεί να αποδειχθούν ηπατοτοξικά,
• Σε κάποιες ομάδες ατόμων πολύ μικρής ή μεγάλης ηλικίας καθώς και σε άτομα στα οποία συνυπάρχει και άλλο ηπατικό νόσημα ενδεχομένως να χρειαστεί να χορηγηθεί και ανοσοσφαιρίνη (αντισώματα) έναντι του ιού.
Πότε θα αισθανθώ καλύτερα;
Εάν ο ασθενής τελικά εκδηλώσει τη νόσο και εμφανίσει συμπτώματα, ενδεχομένως να περάσουν μήνες έως ότου τα συμπτώματα να υποχωρήσουν πλήρως. Οι περισσότεροι ασθενείς γίνονται τελείως καλά περίπου έξι μήνες μετά την προσβολή τους από τον ιό. Ευτυχώς ακόμη και εάν ο ασθενής νοσήσει από την ηπατίτιδα Α, δεν οδηγείται σε χρονιότητα ούτε εμφανίζει χρόνια προβλήματα. Μόνο σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί ο ασθενής να οδηγηθεί σε οξεία ηπατική ανεπάρκεια και θάνατο.
Μπορεί να προληφθεί η ηπατίτιδα Α;
Φυσικά η ηπατίτιδα Α μπορεί να προληφθεί με μέτρα όπως:
• Καλό πλύσιμο των χεριών μετά από τη χρήση τουαλέτας ή μετά από αλλαγή της πάνας μωρών,
• Καλό πλύσιμο των χεριών πριν την προετοιμασία φαγητού ή την κατανάλωση τροφής,
• Εμβολιασμό έναντι της ηπατίτιδας Α,
• Αποκλεισμό γάλακτος ή προϊόντων γάλακτος που δεν έχει παστεριωθεί,
• Καλό πλύσιμο των φρούτων και των λαχανικών πριν την κατανάλωση τους,
• Διατήρηση του ψυγείου σε θερμοκρασία χαμηλότερη από 4.4°C και της κατάψυξης σε θερμοκρασία χαμηλότερη από -17.8°C,
• Καλό ψήσιμο των προϊόντων κρέατος και των θαλασσινών,
• Ψήσιμο των αυγών έως ότου ο κρόκος τους να μην είναι πια ρευστός,
• Καλό πλύσιμο των μαγειρικών σκευών και των επιφανειών μαγειρέματος ιδιαίτερα εάν έχουν έρθει σε επαφή με ωμά τρόφιμα.
Τί συμβαίνει εάν συγκατοικώ ή έρχομαι σε επαφή με κάποιο άτομο που έχει μολυνθεί ή νοσεί από ηπατίτιδα Α;
Γενικά κάποιος μπορεί να μολυνθεί εάν έρθει σε επαφή με άτομο που φέρει τον ιό, ακόμη και αν το άτομο που φέρει τον ιό δεν εμφανίζει συμπτώματα. Στην περίπτωση που εμφανιστούν συμπτώματα, ο ιός μεταδίδεται μέχρι και μία εβδομάδα μετά την εμφάνιση του ίκτερου. Εάν ήρθατε ή έρχεστε σε επαφή με κάποιο άτομο που έχει μολυνθεί από ηπατίτιδα Α θα πρέπει να τηρείτε τους κανόνες υγιεινής που αναφέρθηκαν προηγουμένως και να ενημερώσετε τον γιατρό σας. Εάν δεν έχετε εμβολιαστεί έναντι του ιού της ηπατίτιδας Α θα πρέπει να ελέγξετε άμεσα εάν έχετε και εσείς ήδη μολυνθεί και να εμβολιαστείτε εντός δύο εβδομάδων. Στην περίπτωση που έχετε και εσείς μολυνθεί, εκτός από τον άμεσο εμβολιασμό ενδεχομένως να πρέπει να λάβετε και ανοσοσφαιρίνη.