Γαστροσκόπηση
Με την γαστροσκόπηση εξετάζουμε το εσωτερικό τοίχωμα του ανώτερου πεπτικού σωλήνα, δηλαδή του οισοφάγου, του στομάχου και του 12δακτύλου. Αυτό γίνεται με το γαστροσκόπιο, έναν εύκαμπτο σωλήνα διαμέτρου μικρότερης του ενός εκατοστού που στο τελικό του άκρο φέρει κάμερα και απεικονίζει σε οθόνη υψηλής ευκρίνειας το εσωτερικό αυτών των οργάνων.
Για ποιό λόγο πρέπει να υποβληθώ σε γαστροσκόπηση;
Ο γιατρός θα συστήσει να υποβληθεί κάποιος σε γαστροσκόπηση εάν εμφανίσει:
• Δυσπεψία,
• Δυσφαγία,
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση με αίσθημα καύσου στο θώρακα (καούρα),
• Μέλαινες (μαύρες) κενώσεις ή αιματέμεση,
• Ναυτία και επεισόδια εμέτου που διαρκούν μεγάλο χρονικό διάστημα,
• Χρόνια διάρροια,
• Πτώση του αιματοκρίτη από ανεπάρκεια σιδήρου,
• Κοιλιακό άλγος που χρονίζει και δεν ερμηνεύεται από προφανή αίτια,
• Παθολογικά ευρήματα σε κάποια άλλη εξέταση που μπορεί να υποδηλώνουν παρουσία βλάβης στον οισοφάγο, στο στομάχι ή στο δωδεκαδάκτυλο,
• Ιστορικό πολυπόδων και καρκίνου του στομάχου στο ίδιο το άτομο ή σε άλλο άτομο της οικογένειας του,
• Έλεγχο για παρουσία κιρσών οισοφάγου σε άτομα με πυλαία υπέρταση,
• Αίσθημα ενσφήνωσης βλωμού στον οισοφάγο ή κατάποση σώματος που πρέπει να αφαιρεθεί (συνήθως τοξικού, ευμεγέθους ή αιχμηρού αντικειμένου).
Τί πρέπει να κάνω πριν την γαστροσκόπηση;
Θα πρέπει να μην καταναλώσετε στερεά τροφή για τουλάχιστον 8 ώρες και διαυγή υγρά για τουλάχιστον 3 ώρες πριν την εξέταση.
Τί πρέπει να κάνω εάν λαμβάνω φάρμακα;
Εάν λαμβάνετε φάρμακα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας. Σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται διακοπή ή τροποποίηση των αντιαιμοπεταλιακών και των αντιπηκτικών σας φαρμάκων. Ο γιατρός θα αποφασίσει τη λήψη ποιών σκευασμάτων θα διακόψετε ή θα τροποποιήσετε.
Τί συμβαίνει κατά την γαστροσκόπηση;
Ο γιατρός ή ο νοσηλευτής θα επαναλάβει τις βασικές διαδικασίες της εξέτασης και θα σας ζητήσει να υπογράψετε στο ειδικό φυλλάδιο συναίνεσης. Θα σας τοποθετηθεί ενδοφλέβιος καθετήρας και θα συνδεθείτε με συσκευή μέτρησης των βασικών ζωτικών σας παραμέτρων (κορεσμός οξυγόνου, καρδιακός ρυθμός, αρτηριακή πίεση). Στη συνέχεια ο νοσηλευτής θα ψεκάσει τον φάρυγγα με ειδικό αναισθητικό και θα σας τοποθετήσει ειδικό πλαστικό επιστόμιο. Πιθανότατα θα σας χορηγηθούν υγρά και κατασταλτικά ή/και αναλγητικά φάρμακα μέσω του ενδοφλέβιου καθετήρα ώστε να χαλαρώσετε και να ανεχθείτε την εξέταση καλύτερα. Παρουσία αναισθησιολόγου πιθανόν να σας χορηγηθεί φάρμακο βαθιάς καταστολής ώστε να μην αντιληφθείτε τίποτε. Κατά τη γαστροσκόπηση εξετάζεται ο οισοφάγος, το στομάχι και το 12δάκτυλο και εφόσον είναι σκόπιμο, λαμβάνονται βιοψίες. Η διάρκεια της εξέτασης είναι συνήθως 5 με 10 λεπτά.
Υπάρχουν επιπλοκές στην γαστροσκόπηση;
Η γαστροσκόπηση είναι σχετικά ασφαλής εξέταση και οι επιπλοκές της αν και είναι εξαιρετικά σπάνιες περιλαμβάνουν:
• Αιμορραγία από το σημείο λήψης βιοψιών ή μετά από πολυπεκτομή, η οποία είναι συνήθως μικρή και ελέγχεται εύκολα.
• Διάτρηση του τοιχώματος του στομάχου η οποία όμως συμβαίνει σπάνια και συνήθως επί παρουσίας προϋπάρχουσας βλάβης η οποία καθιστά το τοίχωμα σαθρό.
• Εισρόφηση γαστρικού περιεχομένου.
• Καταστολή του αναπνευστικού.
• Αν και η γαστροσκόπηση είναι η εξέταση εκλογής των παθήσεων του ανώτερου πεπτικού σωλήνα, ακόμη και ο πιο έμπειρος ενδοσκόπος μπορεί να μη διακρίνει την ύπαρξη μίας βλάβης.
Τί συμβαίνει αφού ολοκληρωθεί η γαστροσκόπηση;
Ο ασθενής μετά την ολοκλήρωση της γαστροσκόπησης παραμένει στο χώρο της εξέτασης ή μεταφέρεται σε χώρο ανάνηψης έως ότου το φυσιολογικό επίπεδο συνείδησης και επικοινωνίας του αποκατασταθούν πλήρως. Προτού αποχωρήσει λαμβάνει πληροφορίες και οδηγίες από τον γιατρό σχετικά με το αποτέλεσμα της εξέτασης και εξέρχεται του ιατρείου συνοδευόμενος από άλλο άτομο διότι θα βρίσκεται ακόμη υπό την επήρεια της κατασταλτικής αγωγής. Φυσικά για το υπόλοιπο της ημέρας απαγορεύεται να οδηγήσει ή να χειριστεί μηχανήματα που μπορεί να θέσουν σε ρίσκο τη σωματική ακεραιότητα του ίδιου ή του περιβάλλοντος του.
Για τους περισσότερους η γαστροσκόπηση είναι μια εξέταση καλά ανεκτή και ακολουθείται μόνο από αίσθημα κούρασης και πιθανόν μετεωρισμού. Συμπτώματα όπως έντονο κοιλιακό άλγος, σκληρά κοιλιακά τοιχώματα, έμετος, πυρετός, δυσκολία στην κατάποση και αίσθημα κριγμού στον τράχηλο θα πρέπει να θορυβήσουν τον ασθενή, ο οποίος θα πρέπει άμεσα να ενημερώσει τον γιατρό.