Δυσπεψία
Τί εννοούμε όταν αναφερόμαστε στον όρο δυσπεψία;
Δυσπεψία εννοούμε την κατάσταση στην οποία ένα άτομο εμφανίζει πόνο ή δυσφορία στην περιοχή της άνω κοιλιάς ή μπορεί να εμφανίζει άλλα συμπτώματα όπως:
• Κάψιμο στο στήθος γνωστό ως καούρα,
• Ερυγές (ρεψίματα),
• Φούσκωμα,
• Αίσθημα πληρότητας του στομάχου μετά από τη λήψη μικρής ποσότητας τροφής.
Πρέπει να επισκεφθώ τον γιατρό για το αίσθημα δυσπεψίας;
Συχνά δεν χρειάζεται επίσκεψη στον γιατρό για την δυσπεψία. Θα πρέπει όμως να επισκεφθείτε τον γιατρό εάν εμφανίσετε κάποιο σημείο συναγερμού, εάν δηλαδή:
• Εμφανίσετε έμετο ή κενώσεις με πρόσμιξη αίματος,
• Τα συμπτώματα σας είναι έντονα και δύσκολα ανεκτά, διαρκούν περισσότερο από μία ώρα ή υποτροπιάζουν εντός του ίδιου 24ώρου,
• Δεν μπορείτε να ανεχθείτε τη λήψη υγρών και τροφής,
• Έχετε πυρετό υψηλότερο από 39°C,
• Χάνετε βάρος χωρίς τη θέληση σας,
• Εμφανίζετε ανορεξία ή αποστροφή προς το φαγητό,
• Εμφανίζετε δυσκολία ή πόνο κατά την κατάποση.
Φυσικά, εκτός από τα παραπάνω, θα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε τον γιατρό εάν τα συμπτώματα είναι νέα προς εσάς, εάν είστε πάνω από 50 ετών ή στην περίπτωση που έχετε προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό κακοήθειας.
Πώς υποχωρούν τα συμπτώματα της δυσπεψίας;
Σε ορισμένες περιπτώσεις τα συμπτώματα της δυσπεψίας οφείλονται σε κάποιο οργανικό αίτιο όπως π.χ. στην παρουσία έλκους. Σε άλλες περιπτώσεις η δυσπεψία δεν οφείλεται σε οργανικό πρόβλημα και θεωρείται λειτουργική, ωστόσο και στην περίπτωση της λειτουργικής δυσπεψίας τα άτομα που πάσχουν μπορεί να λάβουν αγωγή που θα περιορίσει τα συμπτώματα τους.
Εάν λοιπόν τα συμπτώματα προκαλούνται από καθορισμένο οργανικό πρόβλημα, η θεραπεία του θα φέρει ανακούφιση. Εάν τα αίτια είναι λειτουργικά, τα φάρμακα που μειώνουν την ποσότητα του οξέος στο στομάχι συχνά μειώνουν ή και εξαλείφουν τα συμπτώματα. Επίσης κάποια άτομα με λειτουργική δυσπεψία ωφελούνται εάν πριν από την χορήγηση αναστολέων της έκκρισης οξέως ή επί αποτυχίας της, βρεθούν θετικά σε εξέταση για το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και το εκριζώσουν.
Επίσης έναντι της λειτουργικής δυσπεψίας ωφελούν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα σε μικρή δοσολογία, επειδή μειώνουν την αντίληψη του πόνου. Υπάρχουν και άλλες φαρμακευτικές ουσίες όπως η ακοτιαμίδη και η βουσπιρόνη οι οποίες αυξάνουν την κινητικότητα και την ενδοτικότητα του στομάχου αντίστοιχα, βελτιώνοντας τη διαχείριση της τροφής και μειώνοντας τα συμπτώματα. Τα τελευταία όμως δεν είναι ευρέως διαδεδομένα λόγω της περιορισμένης τους διαθεσιμότητας και του υψηλού τους κόστους.
Τί μπορώ να κάνω από μόνος μου ώστε να αποτρέψω την δυσπεψία;
Για να μειώσετε την πιθανότητα να εμφανίσετε δυσπεψία, θα πρέπει να προσέξετε τα ποιοτικά και τα ποσοτικά χαρακτηριστικά της διατροφής σας. Θα πρέπει:
• Να αποφεύγετε τις λιπαρές τροφές, όπως το κόκκινο κρέας, το βούτυρο, τα τηγανητά και το τυρί,
• Να λαμβάνετε περισσότερα μικρά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας αντί για δύο ή τρία μεγάλα γεύματα,
• Να αποφεύγετε τα τρόφιμα που εμπειρικά γνωρίζετε ότι σας ενοχλούν,
• Να αποφύγετε τη λήψη φαρμάκων που είναι γνωστό ότι ερεθίζουν το στομάχι, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (π.χ. ασπιρίνη, νιμεσουλίδη, ναπροξένη κ.ά.).
Συχνά, ιδιαίτερα στις μικρότερες ηλικίες, η δυσπεψία ακολουθεί την κατανάλωση του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων όπως το τυρί, το γιαούρτι και το παγωτό. Αυτό οφείλεται σε μια κατάσταση που ονομάζεται δυσανεξία στη λακτόζη όπου τα υγρά και οι στερεές τροφές με λακτόζη δεν μπορούν να απορροφηθούν σωστά προκαλώντας συμπτώματα. Σε αυτά τα άτομα η χορήγηση συμπληρώματος λακτάσης συνήθως βοηθάει. Εάν τα ενοχλήματα της δυσπεψίας συσχετίζονται με περιόδους δυσκοιλιότητας, θα πρέπει η δυσκοιλιότητα να αντιμετωπίζεται με ειδική διατροφή πλούσια σε ίνες και νερό και με ειδική αγωγή με υπακτικά, καθαρτικά και υποκλυσμούς.
Ισχύει για τα παιδιά ότι ισχύει στους ενήλικες;
Σε γενικές γραμμές, ναι. Τα παιδιά εμφανίζουν συμπτώματα για λόγους παρόμοιους με τους ενήλικες και όπως συμβαίνει στους ενήλικες, ο γιατρός συχνά δεν μπορεί να εντοπίσει το ακριβές αίτιο των συμπτωμάτων τους. Είναι γνωστό όμως ότι τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα στο άγχος και για αυτό είναι σημαντικό να δώσουμε προσοχή σε ψυχολογικές ή συναισθηματικές καταστάσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ή να ενισχύσουν τα συμπτώματα τους.