Λεμεσού 43, Ρόδος

Κίρρωση ήπατος

Τί είναι η κίρρωση;

Κίρρωση είναι η κατάσταση στην οποία εξαιτίας της δράσης εξωγενών ή ενδογενών παραγόντων στο ήπαρ, αναπτύσσεται ηπατική ίνωση, σταδιακή αντικατάσταση δηλαδή του ηπατικού παρεγχύματος από ουλώδη ιστό.

Ποιά είναι τα συμπτώματα της κίρρωσης;

Για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την εγκατάσταση της κίρρωσης τα άτομα δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Όταν εμφανιστούν συμπτώματα, θα προέρχονται από την πυλαία υπέρταση και από την λειτουργική ανεπάρκεια του ήπατος και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Διόγκωση της κοιλιακής χώρας λόγω συλλογής υγρού (ασκίτη),

• Πρήξιμο των ποδιών λόγω κατακράτησης υγρού,

• Δυσκολία στην αναπνοή λόγω αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης εξαιτίας του ασκίτη,

• Επεισόδια αιμορραγίας από το διογκωμένο αναστομωτικό φλεβικό δίκτυο του οισοφάγου (κιρσορραγία) ή του ορθού,

• Γενικότερη αιμορραγική διάθεση και εμφάνιση εκχυμώσεων (μελανιών),

• Πρόωρο αίσθημα κορεσμού κατά τη σίτιση,

• Αδυναμία,

• Εκδηλώσεις ηπατικής εγκεφαλοπάθειας όπως διαταραχή του φυσιολογικού ρυθμού του ύπνου, διαταραχή της προσωπικότητας, σύγχυση, έκπτωση του επιπέδου συνειδήσεως, κώμα,

• Κιτρίνισμα της χροιάς του δέρματος και των ματιών (ίκτερος).

Επίσης, η κίρρωση αυξάνει την πιθανότητα λοιμώξεων και αποτελεί την κύρια αιτία ανάπτυξης ηπατοκυτταρικού καρκίνου. Σε προχωρημένα στάδια μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στη φυσιολογική λειτουργία και άλλων οργάνων (ηπατονεφρικό, ηπατοπνευμονικό σύνδρομο).

Τί προκαλεί την κίρρωση;

Τα κυριότερα αίτια της κίρρωσης είναι:

• Το αλκοόλ. Η επί σειρά ετών κατανάλωση άνω των 30 γραμμαρίων αλκοόλ ημερησίως μπορεί σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα και ιδιαίτερα στις γυναίκες, να προκαλέσει κίρρωση.

• Οι χρόνιες ιογενείς ηπατίτιδες B και C,

• Η μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH) σε άτομα που δεν καταναλώνουν συχνά αλκοόλ αλλά είναι παχύσαρκα ή πάσχουν από μεταβολικό σύνδρομο (ινσουλινοαντίσταση με ή χωρίς υπερινσουλιναιμία, παχυσαρκία κεντρικού τύπου, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία),

• Άλλα νοσήματα όπου συμμετέχει το ήπαρ όπως πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειοπάθεια, πρωτοπαθής χολική κίρρωση, αιμοχρωμάτωση, νόσος Wilson, σύνδρομο Budd Chiari κ.ά.

Υπάρχει κάποια εξέταση για την κίρρωση;

Οι εξετάσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να διαγνωστεί μία κίρρωση είναι:

• Το υπερηχογράφημα,

• Η μαγνητική τομογραφία,

• Η αξονική τομογραφία,

• Η ελαστογραφία του ήπατος, μία μη επεμβατική εξέταση η οποία έχει σχεδόν αντικαταστήσει την βιοψία στην εκτίμηση του βαθμού ίνωσης του ήπατος,

• Αιματολογικές εξετάσεις οι οποίες μπορούν να δώσουν πληροφορίες για την αιτία της κίρρωσης και την βιοσυνθετική (λειτουργική) ικανότητα του ήπατος,

• Η βιοψία που παρέχει πληροφορίες για την αιτιολογία και τη βαρύτητα της κίρρωσης.

Μπορώ να κάνω κάτι ώστε να εμποδίσω την εξέλιξη της νόσου;

Ο ηπατοπαθής θα πρέπει γενικά να ακολουθήσει έναν τρόπο ζωής και διατροφής που προφυλάσσει το ήπαρ, δηλαδή θα πρέπει:

• Να απέχει από το αλκοόλ,

• Να συμβουλεύεται τον γιατρό πριν από την κατανάλωση οποιουδήποτε φαρμακευτικού σκευάσματος, βοτάνου ή συμπληρώματος διατροφής,

• Να υιοθετεί έναν υγιεινό τρόπο ζωής με διακοπή καπνίσματος,

• Να αυξήσει τη σωματική του δραστηριότητα εάν αυτό είναι ακόμη δυνατόν,

• Να μην είναι υπέρβαρος,

• Να προφυλάσσεται έναντι σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και να απέχει από τη χρήση ενέσιμων ναρκωτικών ουσιών.

Πώς αντιμετωπίζεται η κίρρωση;

Η αντιμετώπιση της κίρρωσης εξαρτάται από την αιτιολογία, τη βαρύτητα, τις επιπλοκές και την παρουσία ή την απουσία αντιρρόπησης. Η αντιμετώπιση λοιπόν περιλαμβάνει:

• Αποχή από το αλκοόλ με κατάλληλη ψυχοκοινωνική υποστήριξη,

• Μεταστροφή προς έναν υγιεινό τρόπο ζωής χωρίς κάπνισμα, με αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και με περιορισμό του βάρους στην περίπτωση κίρρωσης από μή αλκοολική στεατοηπατίτιδα,

• Πρόληψη των προβλέψιμων επιπλοκών της κίρρωσης όπως της κιρσορραγίας, με φαρμακευτικά ή ενδοσκοπικά μέσα (π.χ. απολίνωση των κιρσών),

• Εάν υπάρχει ασκίτης επιβάλλεται διατροφή χωρίς αλάτι, συνήθως χορήγηση διουρητικών και σε ανθεκτικές καταστάσεις, διαδερμική παρακέντηση,

• Προφύλαξη έναντι των λοιμώξεων με προφυλακτική χορήγηση αντιβιοτικών, με εμβολιασμό έναντι των συχνών λοιμώξεων και με έγκαιρη αντιμετώπιση των λοιμώξεων εφόσον προκύψουν,

• Πρόληψη της εγκεφαλοπάθειας με χορήγηση λακτουλόζης έως πρόκλησης τακτικών ασχημάτιστων κενώσεων και σε κάποιες περιπτώσεις επιπλέον με προληπτική χορήγηση αντιβιοτικών,

• Η αιτία της κίρρωσης αμέσως μετά τον προσδιορισμό της πρέπει να αντιμετωπίζεται, περιορίζοντας την εξέλιξη και τη νοσηρότητα της κίρρωσης.

Θα χρειαστώ μεταμόσχευση ήπατος;

Στην μη αντιρροπούμενη κίρρωση και στην ανάπτυξη ηπατοκυτταρικού καρκίνου σε κιρρωτικό ήπαρ, μπορεί υπό προϋποθέσεις να διενεργηθεί μεταμόσχευση ήπατος.

Μπορεί να προληφθεί η κίρρωση;

Ναι, η κίρρωση μπορεί να προληφθεί προλαμβάνοντας τα χρόνια νοσήματα του ήπατος, δηλαδή:

• Αντιμετωπίζοντας μία πιθανή εξάρτηση από το αλκοόλ,

• Με εμβολιασμό έναντι της ηπατίτιδας Β,

• Με θεραπεία της ηπατίτιδας Β,

• Με θεραπεία της ηπατίτιδας C,

• Με προφυλάξεις κατά τη σεξουαλική επαφή,

• Με αποφυγή ενέσιμων ναρκωτικών ουσιών,

• Με αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου,

• Με αντιμετώπιση των χρόνιων ηπατικών νοσημάτων καθώς και όλων των υπόλοιπων συστηματικών νοσημάτων που είναι γνωστό ότι προκαλούν βλάβες στο ήπαρ.

Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι είναι σημαντικός ο προληπτικός έλεγχος ανάπτυξης ηπατοκυτταρικού καρκίνου σε όλα τα άτομα με κίρρωση. Ο προληπτικός έλεγχος περιλαμβάνει εξαμηνιαίο υπερηχογραφικό έλεγχο του ήπατος ή εξέταση του με κάποια άλλη μέθοδο απεικόνισης. Σε κάθε περίπτωση η πρόγνωση θα βελτιωθεί και η νοσηρότητα θα περιοριστεί εάν ο ηπατοπαθής παρακολουθείται με συνέπεια από εξειδικευμένο γιατρό.