Λεμεσού 43, Ρόδος

Ηπατίτιδα Β

Τί είναι η ηπατίτιδα Β;

Η ηπατίτιδα Β είναι μια σοβαρή ασθένεια του ήπατος η οποία προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Β. Ο ιός αυτός μεταφέρεται με ανταλλαγή των σωματικών υγρών των ατόμων, όπως με κοινή χρήση συριγγών, με πλημμελή αποστείρωση ιατρικού και παραϊατρικού εξοπλισμού καθώς και με σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις. 7 στους 10 ενήλικες που θα προσβληθούν από τον ιό της ηπατίτιδας Β, τον εκριζώνουν υποκλινικά χωρίς να εμφανίσουν ίκτερο. 3 στους 10 ενήλικες θα εμφανίσουν οξεία ικτερική ηπατίτιδα, από τους οποίους μόνο το 1% θα εμφανίσει οξεία ηπατική ανεπάρκεια. 19 στους 20 θα αναρρώσουν πλήρως και μόλις ένας στους 20 θα μεταπέσει σε χρονιότητα, σε αντίθεση με τα παιδιά όπου 9 στα 10 θα μεταπέσουν σε χρόνια ηπατίτιδα Β.

Ποιά είναι τα συμπτώματα της ηπατίτιδας Β;

Όταν ένα άτομο προσβληθεί από τον ιό της ηπατίτιδας Β μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης όπως αδυναμία, κεφαλαλγία, μυοσκελετικά άλγη και ανορεξία. Κάποιοι μπορεί να εμφανίσουν ήπιο άλγος στο δεξί υποχόνδριο και ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος και των επιπεφυκότων των ματιών). Τα συμπτώματα και οι εκδηλώσεις της οξείας ηπατίτιδας Β συνήθως υποχωρούν, αν και μπορεί να διαρκέσουν εβδομάδες ή και μήνες.

Περίπου ένας στους 20 ενήλικες που θα προσβληθεί από τον ιό της ηπατίτιδας Β καταλήγει σε αδυναμία εκρίζωσης του ιού, δηλαδή καταλήγει να μεταπέσει σε χρόνια ηπατίτιδα Β. Η αναλογία αντιστρέφεται στις μικρές ηλικίες και ειδικά στην περίπτωση της κάθετης μετάδοσης από τη μητέρα στο νεογνό, περισσότερα από εννέα στα δέκα νεογνά που θα προσβληθούν από τον ιό της ηπατίτιδας Β κατά τον τοκετό καταλήγουν σε χρόνια λοίμωξη. Οι περισσότεροι φορείς του ιού της ηπατίτιδας Β δεν έχουν συμπτώματα. Όμως με την πάροδο του χρόνου η λοίμωξη λόγω χρόνιας φλεγμονώδους δραστηριότητας μπορεί να οδηγήσει το ήπαρ σε μια κατάσταση που ονομάζεται κίρρωση. Όταν η κίρρωση υπερβεί τα όρια των δυνατοτήτων αντιρρόπησης του οργανισμού τότε μπορεί να εμφανιστούν:

• Ασκίτης, συλλογή υγρού δηλαδή στην κοιλιά,

• Οισοφαγικοί κιρσοί, διάταση δηλαδή του φλεβικού δικτύου του οισοφάγου,

• Αιμορραγία των κιρσών του οισοφάγου που συνήθως εκδηλώνεται με αιματέμεση,

• Αιμορραγική διάθεση με εμφάνιση μωλώπων, επίσταξης ή ουλορραγίας,

• Δυσκολία στην αναπνοή,

• Αίσθημα κορεσμού,

• Ηπατική εγκεφαλοπάθεια με αναστροφή του ρυθμού του ύπνου, σύγχυση, αποπροσανατολισμό, έκπτωση του επιπέδου συνείδησης ακόμη και κώμα.

Βέβαια πρέπει να αναφερθεί πως στο κιρρωτικό ήπαρ υπάρχει πάντα αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης ηπατοκυτταρικού καρκίνου.

Πώς μολύνθηκα από τον ιό της ηπατίτιδας Β;

Ο ιός της ηπατίτιδας Β μεταδίδεται με ανταλλαγή των σωματικών υγρών. Αυτό μπορεί να συμβεί με διάφορους τρόπους οι συνηθέστεροι των οποίων είναι:

• Η σεξουαλική επαφή με φορέα του ιού χωρίς προφύλαξη,

• Η κοινή χρήση συριγγών με φορέα του ιού,

• Η χρήση μολυσμένων εργαλείων και υλικών σε επεμβάσεις οδοντιατρικές, βελονισμού, εφαρμογής τατουάζ, τρυπήματος των αυτιών κ.ά.,

• Η κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων όπως οδοντόβουρτσες και ξυράφια,

• Επίσης, οι γυναίκες που φέρουν τον ιό της ηπατίτιδας Β και κυοφορούν, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μεταφέρουν τον ιό στο νεογνό τους κατά τον τοκετό, εάν δεν ληφθούν άμεσα τα αναγκαία μέτρα προστασίας του νεογνού.

Υπάρχει κάποια εξέταση στην οποία μπορώ να υποβληθώ για την ηπατίτιδα Β;

Εάν ο γιατρός σας υποπτεύεται ότι νοσείτε από οξεία ή χρόνια ηπατίτιδα Β, θα σας υποβάλλει σε κάποιες εξετάσεις αίματος με τις οποίες θα διαπιστώσει εάν πράγματι φέρετε τον ιό, εάν η ηπατίτιδα σας είναι οξεία, εάν η λοίμωξη σας έχει μεταπέσει σε χρονιότητα και σε ποιο στάδιο της χρονιότητας βρίσκεστε. Επίσης εάν τελικά πάσχετε από χρόνια ηπατίτιδα Β, τότε ενδεχομένως να σας υποβάλλει και σε διενέργεια βιοψίας ήπατος ώστε να διαπιστώσει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ήπαρ σας, εάν εμφανίζει φλεγμονώδη δραστηριότητα ή ίνωση και να αποφασίσει εάν ενδείκνυται η έναρξη θεραπευτικής αγωγής.

Πώς θεραπεύεται η ηπατίτιδα Β;

Υπάρχουν θεραπείες για τα άτομα που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β. Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από συνεκτίμηση παραγόντων όπως το ιικό φορτίο, η ηλικία, η φλεγμονώδης δραστηριότητα, ο βαθμός ίνωσης του ήπατος, η συνθετική του λειτουργία και η απώλεια της αντιρρόπησης εφόσον συνυπάρχει κίρρωση. Για τα άτομα λοιπόν που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β η αγωγή περιλαμβάνει:

• Φάρμακα έναντι του ιού,

• Μεταμόσχευση ήπατος στην μη αντιρροπούμενη κίρρωση όπου ο ασθενής χρειάζεται νέο ήπαρ για να επιβιώσει. Μεταμόσχευση μπορεί να χρειάζεται και στην περίπτωση όπου εξαιτίας του ιού, εμφανίστηκε καρκίνος στο ήπαρ.

• Σε όλους τους ασθενείς με κίρρωση (οποιασδήποτε αιτιολογίας) καθώς και σε αρκετές ομάδες ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β χωρίς κίρρωση, πρέπει κάθε 6 μήνες να ελέγχεται το ήπαρ με υπερηχογράφημα ή άλλη εξέταση απικόνισης, ώστε να εντοπιστεί εγκαίρως οποιαδήποτε εστία ανάπτυξης καρκίνου.

Υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω για να προστατεύσω το ήπαρ μου εάν πάσχω από ηπατίτιδα Β;

Εάν πάσχετε από οξεία ηπατίτιδα Β θα πρέπει:

• Να αναπαυθείτε,

• Να αποφεύγετε το αλκοόλ,

• Να ενημερώνετε τον γιατρό σας πριν από τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου ή παραφαρμακευτικού σκευάσματος,

• Να παρακολουθείστε στενά από γιατρό ειδικό στις παθήσεις του ήπατος. Εάν κριθεί απαραίτητο ενδέχεται να λάβετε ειδική αγωγή έναντι του ιού (εμφάνιση σημείων ηπατικής ανεπάρκειας, ανοσοκαταστολή, παρουσία άλλης ηπατικής νόσου),

Εάν διαπιστωθεί ότι πάσχετε από χρόνια ηπατίτιδα Β θα πρέπει:

• Να αποφεύγετε το αλκοόλ,

• Να ενημερώνετε τον γιατρό σας πριν από τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου ή παραφαρμακευτικού σκευάσματος,

• Να εμβολιαστείτε έναντι του ιού της ηπατίτιδας Α, καθώς και έναντι άλλων ασθενειών όπως η γρίπη και η πνευμονιοκοκκική πνευμονία,

• Να παρακολουθείστε στενά από γιατρό ειδικό στις παθήσεις του ήπατος.

Πώς μπορώ να αποτρέψω τη μετάδοση του ιού σε άλλους ανθρώπους;

Μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες εξάπλωσης της ηπατίτιδας Β εάν:

• Χρησιμοποιείτε μέτρα προστασίας έναντι των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων κατά τη σεξουαλική επαφή,

• Ενημερώνετε τους σεξουαλικούς σας συντρόφους και συγκατοίκους ότι είστε φορέας του ιού,

• Δεν μοιράζεστε ξυράφια, οδοντόβουρτσες ή οτιδήποτε μπορεί να φέρει έστω και μικροσκοπική ποσότητα σωματικών υγρών όπως αίμα στην επιφάνειά του,

• Δεν μοιράζεστε βελόνες ή σύριγγες,

• Εάν έχετε κάποια πληγή στο δέρμα σας από κάποιο τραυματισμό, καλύψτε την με επιδεσμικό υλικό,

• Βεβαιωθείτε ότι η οικογένεια και το στενό σας περιβάλλον έχει ελεγχθεί για τον ιό της ηπατίτιδας Β και έχει εμβολιαστεί έναντι αυτού του ιού,

• Εάν είστε φορέας του ιού και για κάποιο λόγο αιμορραγήσετε, καθαρίστε καλά την επιφάνεια που λερώσατε με αλκοολούχο διάλυμα ή μίγμα χλωριούχου λευκαντικού και νερού.

Τί γίνεται εάν είμαι γυναίκα φορέας του ιού και επιθυμώ να τεκνοποιήσω;

Εάν είστε γυναίκα φορέας του ιού της ηπατίτιδας Β και θέλετε να τεκνοποιήσετε, θα πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Εάν δεν βρίσκεστε ήδη σε αγωγή, ενδεχομένως να ξεκινήσετε κάποια. Η αναγκαιότητα έναρξης της αγωγής και η αγωγή, εξαρτώνται από το ιικό φορτίο κατά το δεύτερο τρίμηνο της κύησης, την κατάσταση του ήπατος, το ιστορικό μετάδοσης του ιού σε προηγούμενο τοκετό, την προοπτική θηλασμού και την επιθυμία προγραμματισμού και άλλης εγκυμοσύνης στο άμεσο μέλλον.

Λόγω της σχεδόν βέβαιης μετάδοσης του ιού από τη μητέρα προς το νεογνό, λαμβάνονται κάποια μέτρα προφύλαξης του νεογνού αμέσως μετά τον τοκετό. Αυτά περιλαμβάνουν τη χορήγηση ανοσοσφαιρίνης (αντισωμάτων) εντός ωρών από τη γέννηση του νεογνού και την άμεση έναρξη του εμβολιασμού του έναντι της ηπατίτιδας Β. Σε χρονικό διάστημα μεταξύ 9 και 18 μηνών από τον τοκετό, μια αιματολογική εξέταση θα δείξει εάν το νεογνό έχει τελικά προσβληθεί από τον ιό.

Πώς θα είναι η ζωή μου εάν πάσχω από χρόνια ηπατίτιδα Β;

Τα άτομα με χρόνια ηπατίτιδα Β ζούνε μία φυσιολογική ζωή. Είναι όμως απαραίτητο να παρακολουθούνται στενά από τον γιατρό τους ώστε να λάβουν αγωγή μόλις ο τακτικός τους έλεγχος δείξει ότι η λοίμωξη από τον ιό βρίσκεται σε φάση ευαίσθητη στη θεραπεία και προτού δημιουργηθούν σημαντικές βλάβες στο ήπαρ. Επίσης, τόσο τα άτομα που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β, όσο και το στενό τους περιβάλλον, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:

• Η αγκαλιά και το φιλί δεν αποτελούν μέσο μετάδοσης του ιού,

• Μπορούν να μοιράζονται πιρούνια, κουτάλια, πιάτα και ποτήρια,

• Τα άτομα με χρόνια ηπατίτιδα Β δεν πειράζει να βήξουν ή να φταρνιστούν όταν βρίσκονται κοντά σε άλλα άτομα,

• Οι μητέρες με χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β επιτρέπεται να θηλάζουν, αρκεί να μη λαμβάνουν ταυτόχρονα φαρμακευτική αγωγή έναντι του ιού.