Δυσφαγία και δυσκαταποσία

Τί είναι η δυσφαγία;

Ο όρος δυσφαγία αναφέρεται στη δυσκολία μεταφοράς του περιεχομένου της στοματικής κοιλότητας (υγρού και στερεού) προς το εσωτερικό του στομάχου. Διακρίνεται σε δυσκολία σχηματισμού του βλωμού και της έναρξης της κατάποσης (δυσκαταποσία) και σε δυσκολία μεταφοράς του οργανωμένου βλωμού στο εσωτερικό του στομάχου (αμιγής δυσφαγία). Εάν η διαδικασία αυτή συνοδεύεται και από πόνο, τότε πρόκειται για οδυνοφαγία. Ενίοτε τα συμπτώματα δυσφαγίας αναπτύσσονται εάν κάποιος καταναλώσει βιαστικά μεγάλη ποσότητα τροφής ή καταναλώσει τροφή χωρίς προηγουμένως να τη μασήσει επαρκώς. Γενικά η δυσφαγία μπορεί να κρύβει κάποιο σημαντικό πρόβλημα που αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για τον ασθενή.

Τί προκαλεί την δυσκαταποσία και τη δυσφαγία;

Η δυσκαταποσία και η δυσφαγία προκαλούνται συνήθως από κάποια βλάβη ή διαταραχή του ανώτερου πεπτικού σωλήνα, δηλαδή της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα, του οισοφάγου και του στομάχου, ιδιαίτερα στην περιοχή της συμβολής του με τον οισοφάγο. Η διαταραχή αυτή μπορεί να οφείλεται σε οργανικό πρόβλημα, όπως για παράδειγμα σε μία στένωση από φλεγμονώδη ή άλλα αίτια ή σε πρόβλημα οφειλόμενο σε δυσλειτουργία των σχετικών μυϊκών ομάδων ή των νευρικών ινών και κέντρων που συντονίζουν τη λειτουργία σχηματισμού του βλωμού και της μεταφοράς του στο στομάχι. Συνήθως όμως το πρόβλημα εντοπίζεται στον οισοφάγο.

Ποιά είναι τα συμπτώματα της δυσκαταποσίας και της δυσφαγίας;

Τα συμπτώματα της διαταραχής της μετακίνησης του περιεχομένου της στοματικής κοιλότητας προς το στομάχι, περιλαμβάνουν:

• Αδυναμία ή δυσκολία στην κατάποση,

• Πόνο κατά την κατάποση,

• Αίσθημα κατακράτησης ή ενσφήνωσης του βλωμού στον οισοφάγο,

• Βήχα και αίσθημα πνιγμονής κατά την κατάποση,

• Σιελόρροια,

• Αδυναμία ομιλίας.

Εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό. Ιδιαίτερα εάν εμφανίσετε σιελόρροια ή αδυναμία ομιλίας θα πρέπει να τον επισκεφθείτε αμέσως.

Υπάρχουν εξετάσεις για την δυσφαγία;

Ναι, υπάρχουν εξετάσεις για τη δυσφαγία και περιλαμβάνουν:

• Ενδοσκόπηση ανώτερου πεπτικού (γαστροσκόπηση),

• Δοκιμασία κατάποσης με βαριούχο γεύμα,

• Μανομετρία οισοφάγου.

Η γαστροσκόπηση επιβάλλεται σχεδόν σε κάθε αναφορά δυσφαγίας. Οι υπόλοιπες εξετάσεις είναι χρήσιμες όταν η γαστροσκόπηση φέρει φυσιολογικά αποτελέσματα ή αν υπάρχει υποψία διαταραχής στην κινητικότητα των μυών που συμμετέχουν στον μηχανισμό της κατάποσης.

Πώς αντιμετωπίζεται η δυσφαγία;

Η αντιμετώπιση της δυσφαγίας εξαρτάται από το αίτιο που την προκαλεί. Η δυσκαταποσία για παράδειγμα συνήθως χρήζει αντιμετώπισης από ειδικό θεραπευτή λόγου και κατάποσης. Στην περίπτωση που η δυσφαγία οφείλεται στον οισοφάγο, τότε μπορεί να χρειάζεται:

• Διαστολή του οισοφάγου σε περίπτωση στενώσεων από καλοήθεις βλάβες,

• Χειρουργική εξαίρεση ενδοαυλικών και εξωαυλικών όγκων που μειώνουν τη διάμετρο του οισοφάγου,

• Χειρουργική ανάταξη διαφραγματοκήλης που ευθύνεται για υποτροπιάζουσα ή ανθεκτική οισοφαγίτιδα,

• Φάρμακα για την αντιμετώπιση των φλεγμονών που αναπτύσσονται από την παλινδρόμηση οξέος ή από λοιμώξεις (βακτήρια, μύκητες, ιούς).