Λεμεσού 43, Ρόδος

Χολολιθίαση

Τί είναι η χολολιθίαση;

Η χολολιθίαση είναι η παρουσία χολόλιθων, μικρών δηλαδή λίθων εντός της χοληδόχου κύστης. Οι λίθοι μπορεί να έχουν μέγεθος χιλιοστών ή μπορεί να είναι τόσο ευμεγέθεις που να καταλαμβάνουν ολόκληρη τη χοληδόχο κύστη.

Τί ευθύνεται για τη χολολιθίαση;

Για τη χολολιθίαση ευθύνεται συνήθως ο υπερκορεσμός της χολής με χοληστερόλη (χοληστερινικοί λίθοι) ή με έμμεση χολερυθρίνη (χολερυθρινικοί λίθοι, από προϊόντα αποδόμησης της αιμοσφαιρίνης). Στον σχηματισμό χοληστερινικών λίθων προδιαθέτει:

• Η ύπαρξη συγγενών με χολολιθίαση,

• Το θήλυ φύλο,

• Η παχυσαρκία,

• Η ηλικία,

• Η κύηση,

• Η διατροφή που είναι πλούσια σε σάκχαρα, λίπη και χοληστερόλη,

• Η γρήγορη απώλεια βάρους,

• Κάποια φάρμακα (π.χ. αντισυλληπτικά, αντιλιπιδαιμικά),

• Ασθένειες (πχ. νόσος του Crohn),

• Μεταβολικά νοσήματα (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης).

Η επίδραση της κύησης, του γυναικείου φύλου και των αντισυλληπτικών, οφείλεται σε ορμόνες που αυξάνουν τον κορεσμό της χολής σε χοληστερόλη και μειώνουν την κινητικότητα της χοληδόχου κύστης.

Για το σχηματισμό των χολερυθρινικών χολόλιθων τα συχνότερα αίτια είναι:

• Οι χρόνιες αιμολυτικές αναιμίες (π.χ. μεσογειακή αναιμία),

• Η κίρρωση του ήπατος.

Τί είναι η χοληδόχος κύστη;

Η χοληδόχος κύστη είναι ένα μικρό όργανο κρυμμένο κάτω από το ήπαρ όπου αποθηκεύεται η χολή. Μετά από ένα λιπαρό γεύμα, η χοληδόχος κύστη συσπάται και απελευθερώνει μέρος της χολής που έχει αποθηκευτεί στο μεσοδιάστημα των γευμάτων. Στη συνέχεια, μέσω του κυστικού και του χοληδόχου πόρου, η χολή εισέρχεται στο λεπτό έντερο για την πέψη και την απορρόφηση των λιπών. Η παρουσία λίθων μέσα στη χοληδόχο κύστη μπορεί να αποφράξει τους πόρους από τους οποίους αποβάλλεται η χολή και να προκαλέσει επεισόδια απλού ερεθισμού της ή βαρύτερες καταστάσεις. Συνήθως ο ερεθισμός οφείλεται σε διακοπή της απορροής της χολής προς τον χοληδόχο πόρο, με επακόλουθη διόγκωση της χοληδόχου κύστης, που μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία των τοιχωμάτων της, νέκρωση τους, ρήξη τους και περιτονίτιδα. Εάν ένας λίθος προκαλέσει απόφραξη αφού έχει εξέλθει από την χοληδόχο κύστη και ενώ βρίσκεται εντός του χοληδόχου πόρου, τότε μπορεί να προκαλέσει χολαγγειίτιδα, παγκρεατίτιδα ή και τα δύο.

Ποιά είναι τα συμπτώματα της χολολιθίασης;

Στις περισσότερες περιπτώσεις η χολολιθίαση δεν προκαλεί συμπτώματα. Εάν εμφανιστούν συμπτώματα τότε αυτά θα περιλαμβάνουν:

• Ναυτία, έμετο,

• Κοιλιακό άλγος που ενδεχομένως αρχικά να εντοπίζεται στο επιγάστριο αλλά τελικά θα καταλήξει στο δεξί υποχόνδριο,

• Άλγος στη δεξιά ωμοπλάτη.

Είναι η παρουσία χολολιθίασης σοβαρή κατάσταση;

Συνήθως η χολολιθίαση από μόνη της δεν είναι σημαντική. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα όπως:

• Χολοκυστίτιδα, φλεγμονή δηλαδή του τοιχώματος της χοληδόχου κύστης,

• Φλεγμονή της χοληδόχου κύστης επιπλεγμένη με συλλογή πύου (εμπύημα),

• Ρήξη της χοληδόχου κύστης με επακόλουθη περιτονίτιδα,

• Ίκτερο,

• Χολαγγειίτιδα,

• Παγκρεατίτιδα.

Εάν δεν εμφανίσετε συμπτώματα, δεν χρειάζεται να λάβετε κάποια θεραπεία για τη χολολιθίαση. Εάν όμως εμφανίσετε συμπτώματα, θα πρέπει να υποβληθείτε σε χολοκυστεκτομή διότι τα συμπτώματα το πιθανότερο είναι να επανέλθουν και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση ή συνοδευόμενα από σοβαρότερες επιπλοκές.

Υπάρχει κάποια εξέταση για τη χολολιθίαση;

Η εξέταση εκλογής για τη διάγνωση της χολολιθίασης είναι το υπερηχογράφημα άνω κοιλίας. Μικρότερη ευαισθησία στη χολολιθίαση έχει η αξονική τομογραφία, ενώ εξαιρετικά την απεικονίζουν οι μαγνητική χολαγγειογραφία και το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα. Ακόμη και εάν το υπερηχογράφημα αποδείξει την παρουσία λίθων, ο γιατρός ίσως να πρέπει να σας υποβάλλει σε περισσότερες εξετάσεις για να εξακριβώσει εάν τα συμπτώματα σας προέρχονται πράγματι από την παρουσία των λίθων αυτών.

Πώς αντιμετωπίζεται η χολολιθίαση;

Τα άτομα με χολολιθίαση έχουν τρείς επιλογές:

• Να μη λάβουν θεραπεία. Αυτό συνιστάται στα άτομα με ασυμπτωματική χολολιθίαση.

• Να υποβληθούν σε χειρουργείο χολοκυστεκτομής,

• Να αντιμετωπίσουν τους λίθους με φαρμακευτική αγωγή. Αυτή η μέθοδος έχει αποτέλεσμα όμως μόνο σε πολύ μικρούς λίθους, δεν προστατεύει από τις επιπλοκές της χολολιθίασης και ακόμη και αν ωφελήσει, δεν αποτρέπει την επανεμφάνιση λίθων.

Τί είναι η χολοκυστεκτομή;

Χολοκυστεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης. Υπάρχουν 2 βασικοί τρόποι χολοκυστεκτομής:

• Η λαπαροσκοπική διαμέσου 3 ή περισσότερων μικρών τομών.

• Το ανοιχτό χειρουργείο όταν η λαπαροσκοπική τεχνική δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια και ο χειρουργός επιλέγει να εκτελέσει την επέμβαση μέσω μεγαλύτερης τομής.

Μετά τη χολοκυστεκτομή, φυσιολογικά, η διαδικασία της πέψης δεν θα διαταραχθεί. Μόνο ένα ποσοστό ατόμων βιώνει μετά από χολοκυστεκτομή συμπτώματα μετεωρισμού, μαλακών κενώσεων και αύξησης της αποβολής αερίων, που όμως βελτιώνονται με τον καιρό.

Από τί εξαρτάται ποιά θεραπεία θα επιλέξω;

Η θεραπεία που θα ακολουθήσετε εξαρτάται από:

• Το μέγεθος των λίθων,

• Τα συμπτώματα σας (εάν έχετε συμπτώματα),

• Τη γενική κατάσταση σας,

• Τη δυνατότητα ταχείας πρόσβασης σας σε δομές υγείας.

Μπορώ να κάνω κάτι για να αποφύγω τη χολολιθίαση;

Μπορείτε να αποφύγετε τη χολολιθίαση διατηρώντας το σωματικό σας βάρος σταθερό και εντός φυσιολογικών ορίων. Η ταχεία απώλεια βάρους μέσω εντατικής δίαιτας, βαριατρικής επέμβασης ή άλλων νοσηρών καταστάσεων, προδιαθέτει στο σχηματισμό χολόλιθων και θα πρέπει να συνοδεύεται από ειδική φαρμακευτική αγωγή που να αποτρέπει την εμφάνιση της λιθίασης.